Odmiana rodzajnika przez przypadki w języku niemieckim

Odmiana rodzajnika przez przypadki to ważny temat w nauce języka niemieckigo. Jak już wiesz z poprzedniej lekcji o rodzajnikach, mamy w języku niemieckim trzy rodzaje rzeczowników: męski, żeński i nijaki. Czyli tak jak w języku polskim.

Przypadki w języku niemieckim

I tak jak w polskim rzeczowniki odmieniają się przez przypadki. W języku niemieckim mamy cztery przypadki: Nominativ (Mianownik), Genitiv (Dopełniacz), Dativ (Celownik) i Akkusativ (Biernik).

Przez przypadki odmieniają się jednak tylko rodzajniki rzeczownika, a sam rzeczownik pozostaje prawie zawsze taki sam. Inaczej mówiąc, jeśli zmienia się przypadek, to zmienia się rodzajnik rzeczownika.

To, przez jaki przypadek odmieniany jest dany rzeczownik, zależy głównie od stojącego przed nim czasownika lub przyimka. Bardzo często po niemieckich czasownikach będzie taki sam przypadek jak po czasownikach polskich, dzięki czemu możemy zadawać sobie po czasowniku poprostu pytania typu: kto?, co? lub kogo?, co? itd. Ale jednak są też wyjątki. Dokładnie po jakich czasownikach i przyimkach występuje dany przypadek poczytaj powyżej w poszczególnych przypadkach.

Jak odmieniać przez przypadki rodzajnik określony

Wiem, że z początku odmiana rodzajników w języku niemieckim może wydawać się trudna, ale tak naprawdę wcale nie jest. Właściwie to musisz tylko nauczyć się tej tabelki poniżej, czyli odmiane rodzajnika określonego. Już tłumaczę dlaczego. Rodzajniki nieokreślone i przeczenie kein mają takie same końcówki jak rodzajniki określone, przez co łatwiej je zapamiętać. Ale wszystko po koleji, najpierw poniższa tabela 🙂

Odmiana rodzajnika określonego w niemieckim

	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki	Liczba mnoga
Nominativ	der Mann	die Frau	das Kind	die Bücher
Genitiv	des Mannes	der Frau	des Kindes	der Bücher
Dativ	dem Mann	der Frau	dem Kind	den Büchern
Akkusativ	den Mann	die Frau	das Kind	die Bücher

Zauważ, że Nominativ i Akkusativ odmieniają się prawie tak samo, z wyjątkiem rodzaju męskiego, gdzie der zamienia się na den. W Genitivie rodzajniki tak jakby przeplatają sie „des, der, des, der„. A rodzaj męski i nijaki są w Dativie i Genitive takie same, mianowicie des i dem. I oczywiście rodzaj żeński i liczba mnoga są również prawie takie same, z wyjątkiem Dativ, gdzie liczba mnoga zmienia się na den a rodzaj żeński na der.

Zauważ również, że przy Genitiv dodajemy do rzeczownika końcówke „-s” lub „-es”. Końcówkę „-es” bedą miały rzeczowniki jednosylabowe jak der Mann (mężczyzna) lub rzeczowniki kończące się na literę -z, -tz lub -ss/ß, jak na przykład das Streichholz (zapałka).

W Dativie dodajemy natomiast w liczbie mnogiej zawsze końcówkę „-n”. Ale uwaga, jeśli rzeczownik w liczbie mnogiej kończy się na „-n” lub „-s”, to wtedy nie otrzymuję on dodatkowej końcówki.

Przykładowe zdania

Jak odmieniać przez przypadki rodzajnik nieokreślony

Jak wspomniałam powyżej, rodzaniki nieokreślone mają takie same końcówki jak określone, przez co łatwiej jest je zapamiętać, jeśli umiesz już pierwszą tabelę. Łatwiej jest również, ponieważ w rodzajnikach nieokreślonych nie ma liczby mnogiej 🙂

Odmiana rodzajnika nieokreślonego w niemieckim

	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki	Liczba mnoga
Nominativ	ein Mann	eine Frau	ein Kind	– Bücher
Genitiv	eines Mannes	einer Frau	eines Kindes	– Bücher
Dativ	einem Mann	einer Frau	einem Kind	– Büchern
Akkusativ	einen Mann	eine Frau	ein Kind	– Bücher

Przykładowe zdania

Odmiana kein przy przypadki

Przeczenie kein działa w tym wypadku jak rodzajnik i odmienia się podobnie jak rodzajniki nieokreślone w liczbie pojedyńczej i określone w liczbie mnogiej. O tym jak i kiedy używa się kein przeczytaj w lekcji o przeczeniach w języku niemieckim.

	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki	Liczba mnoga
Nominativ	kein Mann	keine Frau	kein Kind	keine Bücher
Genitiv	keines Mannes	keiner Frau	keines Kindes	keiner Bücher
Dativ	keinem Mann	keiner Frau	keinem Kind	keinen Büchern
Akkusativ	keinen Mann	keine Frau	kein Kind	keine Bücher

Przykładowe zdania

Dlaczego odmiana rodzajnków w niemieckim jest ważna?

Rodzajniki pomagają nam nie tylko określić rodzaj rzeczownika, ale również w jakim przypadku ten rzeczownik jest odmieniony. Inaczej pisząc, dzięki rodzajnikom możęmy odmieniać rzeczowniki przez przypadki, co jest bardzo ważne by budować poprawnie zdania.

Wyobraź sobie, żę układamy zdania bez odmiany rzeczowników przez przypadki. Brzmiały by one mniej więcej tak:

To brzmi trochę śmiesznie 🙂

Z tego powodu właśnie rodzajniki są tak ważne w języku niemieckim. Jeśli mówimy bez rodzajników, to porozumiewamy się trochę tak jak „kali jeść, kali pić”. Nie wszystkim to przeszkadza, ponieważ niektórym zależ by się dogadać, a nie koniecznie mówić poprawnie. I to też jest w porządku. Jednak jeśli chcesz się porozumiewać w języku niemieckim poprawnie, to nie ominie Cię temat rodzajników. Im szybciej przestaniesz się ich bać, tym lepiej dla Ciebie. W końcu odmiana rodzajnika w niemieckim nie jest aż tak straszna 🙂 Poprawne zdania to:

Podsumowanie odmiany rodzajnika przez przypadki

• W języku niemieckim występują cztery przypadki: Nominativ (kto?co?), Genitiv (czyj?), Dativ (komu?czemu?) i Akkusativ (kogo?co?)
• Przez przypadki odmieniają się tylko rodzajniki rzeczownika, a sam rzeczownik pozostaje prawie zawsze taki sam.
• Odmiany rodzajników określonych i nieokreślonych są bardzo podobne. Odmienione rodzajniki nieokreślone mają takie same końcówki co rodzajniki określone.
• Przeczenie kein działa jak rodzajnik i odmienia się podobnie jak rodzajniki nieokreślone w liczbie pojedyńczej i określone w liczbie mnogiej

Teraz poćwicz trochę ten materiał i najlepiej ułóż kilka zdań, by sprawdzić czy dobrze zrozumiałeś/-aś temat. Jeśli masz jakieś pytania, to chętnie odpowiem 🙂