W języku niemieckim stopniowanie przymiotnika wygląda tak samo, jak w języku polskim. Czyli wyróżniamy trzy stopnie przymiotnika: równy, wyższy i najwyższy. Stopień równy (der Positiv) to przymiotnik w formie podstawowej (die Grundform) jak na przykład klein – mały, czy schön – piękny. Przymiotnik w stopniu wyższym (der Komparativ) jest używany, gdy coś ze sobą porównujemy, na przykład: kleiner – mniejszy, schöner – ładniejszy. Natomiast przymiotnik w stopniu najwyższym (der Superlativ) porównuje jedną rzecz z kilkoma rzeczami lub całością, na przykład: am kleinsten – najmniejszy, am schönsten – najpiękniejszy.
stopień równy – der Positiv
stopień wyższy – der Komparativ
stopień najwyższy – der Superlativ
Wszystkie stopnie przymiotnika w jednym zdaniu będą brzmiały następująco:
Anna ist schön, aber Eva ist schöner und Vera ist am schönsten
–
Anna jest ładna, ale Eva jest ładniejsza, a Vera jest najładniejsza.
Der Komparativ – Jak się tworzy stopień wyższy przymiotnika
Wyższy stopień przymiotnika powstaje poprzez dodanie końcówki -er do formy podstawowej przymiotnika.
klein → kleiner – mały → mniejszy
schön → schöner – ładny → ładniejszy
weit → weiter – daleko → dalej
schnell → schneller – szybko → szybciej
Der Superlativ – Jak się tworzy stopień najwyższy przymiotnika
Stopień najwyższy przymiotnika używamy, by wyróżnić daną rzecz na tle innych. Można go tworzyć na dwa sposoby, z przyimkiem „am” lub z określonym rodzajnikiem (der, die, das).
Stopień najwyższy z „am„
Jeśli najwyższy stopień przymiotnika tworzymy z „am”, dodajemy do formy podstawowej przymiotnika końcówkę –sten.
klein → kleiner → am kleinsten – mały → mniejszy → najmniejszy
schön → schöner → am schönsten – ładny → ładniejszy → najładniejszy
schnell → schneller → am schnellsten – szybki → szybszy → najszybszy
Jeżeli jednak podstawowa forma przymiotnika kończy się na -ß, -t, -z, lub –d, dodajemy do formy podstawowej przymiotnika końcówkę –esten. Wtedy łatwiej da się wymówić przymiotnik.
weit → weiter → am weitesten – daleko → dalej → najdalej
wild → wilder → am wildesten – dziki → dzikszy → najdzikszy
süß → süßer → am süßesten – słodki → słodszy → najsłodszy
Stopień najwyższy z „der/die/das„
Jeżeli natomiast najwyższy stopień przymiotnika tworzymy z określonym rodzajnikiem (der, die, das), dodajemy do formy podstawowej przymiotnika końcówkę –ste.
Der Becher ist der Kleinste – Ten kubek jest najmniejszy
Frau Schmidt ist die Schönste – Pani Schmidt jest najpiękniejsza
Das Auto ist das Schnellste – To auto jest najszybsze
W stopniu najwyższym przymiotniki po sein (być), werden (stać się) oraz bleiben (zostać), mogą występować zarówno z am, jak i z określonym rodzajnikiem.
Monika ist am schönsten = Monika ist die Schönste – Monika jest najpiękniejsza
Ale uwaga:
Monika ist die Schönste – Monika jest najpiękniejsza
Monika ist die schönste Frau der Welt – Monika jest najpiękniejszą kobietą na świecie
Wyjątki i przymiotniki specjalne
Pierwszym wyjątkiem są przymiotniki kończące się na „-el” lub „-er”. Szczególne jest tutaj to, że „e” jest pomijane przy tworzeniu stopnia wyższego, ale zostaje zachowane w formie najwyższej. Dużo łatwiej jest wtedy wymówić takie przymiotniki.
teuer → teurer → am teuersten – drogi → droższy → najdroższy
dunkel → dunkler → am dunkelsten – ciemny → ciemniejszy → najcieminieszy
sauer → saurer → am sauersten – kwaśny → kwaśniejszy → najkwaśniejszy
Stopniowanie przymiotnika a Umlaut (przegłos)
Kolejnym wyjątkiem są przymiotniki jednosylabowe z samogłoskami „a”, „o” i „u”, ponieważ otrzymują one dodatkowo w stopniu wyższym i najwyższym przegłos (Umlaut). Czyli inaczej mówiąc, samogłoska „a”, „o” i „u” zmieniają się na „ä”, „ö” i „ü”
„a” zmienia się na „ä”
kalt → kälter → am kältesten – zimno → zimniej → najzimniej
alt → älter → am ältesten – stary → starszy → najstarszy
lang → länger → am längsten – długi → dłuższy → najdłuższy
„o” zmienia się na „ö”
groß → größer → am größten – duży → większy → największy
hoch → höher → am höchsten – wysoki → wyższy → najwyższy
„u” zmienia się na „ü”
jung → jünger → am jüngsten – młody → młodszy → najmłodszy
kurz → kürzer → am kürzsten – krótki → krótszy → najkrótszy
dumm → dümmer → am dümmsten – głupi → głupszy → najgłupszy
Wyjątkowe przymiotniki
Na końcu istnieją niestety również przymiotniki, których stopniowanie jest nieregularne. Ich podstawowa forma zmienia się wraz ze wzrostem stopniowania przymiotnika, a więc najlepiej nauczyć się ich na pamięć. Na szczęście nie jest ich wiele.
gern → lieber → am liebsten – chętnie → chętniej → najchętniej
gut → besser → am besten – dobrze → lepiej → najlepiej
hoch → höher → am höchsten – wysoko → wyżej → najwyżej
nah → näher → am nächste – blisko → bliżej → najbliżej
oft/häufig → öfter/häufiger → am häufigsten/am öftesten – często → częściej → najczęściej
viel → mehr → am meisten – dużo → więcej → najwięcej
Der Vergleich – Czyli jak tworzymy porównania
Przy porównaniach przymiotników w stopniu równym używamy następujących spójników:
so … wie – tak… jak
Mein Bruder ist so nett wie Peter – Mój brat jest tak miły jak Peter
Seine Wohnung ist fast so groß wie mein Haus – Jego mieszkanie jest prawie tak duże jak mój dom
genauso … wie – tak samo … jak
Deine Mutter kocht genauso gut wie deine Oma – Twoja mama gotuje tak samo dobrze jak twoja babcia
Anna ist genauso schön wie Vera – Anna jest tak samo ładna jak Vera
Przy porównaniach przymiotników w stopniu wyższym używamy następującego spójnika „als„.
als – niż
Der Elefant ist größer als der Tiger – Słoń jest większy niż tygrys
Meine Schwester ist jünger als ich – Moja siostra jest młodsza niż ja
W stopniu najwyższym stosuje się przy porównaniach przyimek „von”.
von – z
Paul ist am schnellsten von allen – Paul jest najszybszy ze wszystkich
Er singt am besten von uns – On śpiewa najlepiej z nas
Podsumowanie – Stopniowanie przymiotnika w skrócie
- W języku niemieckim wyróżniamy trzy stopnie przymiotnika: równy (der Positiv), wyższy (der Komparativ) i najwyższy (der Superlativ).
- Stopień wyższy przymiotnika tworzy się, dodając do niego końcówkę -er.
- Stopień najwyższy tworzymy z przyimkiem „am” lub z określonym rodzajnikiem (der, die, das) oraz poprzez dodania do formy podstawowej przymiotnika końcówki –sten lub –esten jeśli przymiotnik kończy się na -ß, -t, -z, lub –d.
- Istnieją również wyjątki od reguły, które niestety trzeba wykuć na pamięć (patrz powyżej).
- Przy porównaniach przymiotników używamy następujących spójników:
- w stopniu równym: so … wie lub genauso …. wie
- w stopniu wyższym: als
- w stopniu najwyższym: von
Naucz się tych reguł i poćwicz trochę, a stopniowanie przymiotników nie powinno sprawić Ci żadnych problemów. Jeśli masz jednak jakieś pytania, to napisz w komentarzu, chętnie na wszystkie odpowiem. Daj znać, co sądzisz o tej lekcji. 😉
Deine Klaudia ♥ 😉